Η αποκατάσταση μπορεί να θεωρηθεί ως ένας τρόπος ενίσχυσης της θετικής αλληλεπίδρασης μεταξύ ανθρώπου και φύσης, δηλαδή ως δράση που εξασφαλίζει ευοίωνο μέλλον και για τα δύο μέρη.
Η αποκατάσταση αφορά στην αναχαίτιση της τάσης υποβάθμισης των οικοσυστημάτων, στην αναβάθμιση-ανόρθωση των λειτουργιών τους και σε μερικές περιπτώσεις και στην αναδημιουργία των οικοσυστημάτων.
Οι σκοποί της αποκατάστασης θα πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένοι σε σχέση με τις λειτουργίες του οικοσυστήματος, και οι προτεινόμενες λύσεις να είναι συμβατές με τις κοινωνικοοικονομικές απαιτήσεις, ώστε να μπορούν να οδηγήσουν σε σωστές πολιτικές αποφάσεις.
Ενδεικτικά έργα που αποτελούν καλές πρακτικές αποκατάστασης οικοσυστημάτων:
Αποκατάσταση των δασών Pinus nigra στον Πάρνωνα (GR2520006) μέσω μιας δομημένης προσέγγισης (LIFE+ ΦΥΣΗ LIFE07 NAT/GR/000286)
Σκοπός
Επίδειξη της εφαρμογής μιας δομημένης προσέγγισης για την αποκατάσταση του τύπου οικοτόπου προτεραιότητας «(Υπο-) Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά μαυρόπευκα» με κωδικό *9530 και στη διάδοση της χρήσης της στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες της Μεσογείου όπου απαντά η μαύρη πεύκη. Αποκατάσταση 290 ha του τύπου οικοτόπου στον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας GR2520006 Όρος Πάρνωνας (και περιοχή Μαλεβής)» που αντιστοιχεί στο 68% της καμένης έκτασης του τύπου οικοτόπου στον ΤΚΣ.
Περιγραφή
Το έργο ανταποκρίνεται στην ανάγκη για αποκατάσταση του τύπου οικοτόπου προτεραιότητας «(Υπο-) Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά μαυρόπευκα» με κωδικό *9530, με την επίδειξη της εφαρμογής μιας δομημένης, επιστημονικά τεκμηριωμένης βήμα προς βήμα προσέγγισης, με σκοπό τον ακριβή σχεδιασμό και την αποτελεσματική αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων του τύπου οικοτόπου από τις πρόσφατες πυρκαγιές του 2007.
Αποτελέσματα
Αποτίμηση των συνεπειών της πυρκαγιάς του 2007 στον τύπο οικοτόπου «(Υπο-) Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά μαυρόπευκα», επίδειξη μιας δομημένης προσέγγισης για την αποκατάσταση δασών μαύρης πεύκης, εφαρμογή των μέτρων αποκατάστασης, και παρακολούθηση και αξιολόγηση της προόδου της φυσικής αναγέννησης και της αποτελεσματικότητας του σχεδιασμού και της επιτυχίας της τεχνητής αποκατάστασης. Η προτεινόμενη αποκατάσταση αναμένεται να συμβάλει στη διατήρηση των νοτίων ορίων εξάπλωσής του στην Ευρώπη.
Ταυτότητα
Χρηματοδότηση: Το έργο χρηματοδοτείται από τη ΓΔ Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος, τον δικαιούχο και τους εταίρους.
Υλοποίηση: Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων –Υγροτόπων, Δασαρχείο Σπάρτης/Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου-Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου, Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγρότοπου Μουστού, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης.
Διάρκεια: 2009-2013
Ιστοσελίδα
Αποκατάσταση και ανάδειξη παραποτάμιου δάσους Νέστου
Σκοπός
Αποκατάσταση και διατήρηση του μεγαλύτερου φυσικού παραποτάμιου δάσους της Ελλάδας. Προώθηση του αειφόρου τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή.
Περιγραφή
Σύνταξη σχεδίου διαχείρισης του δάσους. Μελέτη και αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης σε 2.800 στρέμματα. Εκπόνηση σχεδίου διακίνησης και διαχείρισης επισκεπτών. Δημιουργία υποδομών ενημέρωσης και αναψυχής (περιβαλλοντικά πάρκα 600 στρεμμάτων, κέντρα ενημέρωσης, οικοτουριστικές διαδρομές). Παραγωγή έντυπου και ηλεκτρονικού ενημερωτικού υλικού.
Αποτελέσματα
Προστασία, ορθή διαχείριση και ανάδειξη ενός από τα μεγαλύτερα άλλοτε παραποτάμια δάση της Ευρώπης, ώστε να γίνει και πάλι πηγή ζωής για την περιοχή.
Ταυτότητα
Χρηματοδότηση: Χρηματοδοτικό Μέσο των χωρών του Ενιαίου Οικονομικού Χώρου, Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών
Υλοποίηση: Δασαρχείο Καβάλας και ΕΚΒΥ
Διάρκεια: 2005-2007
Αποκατάσταση και ανάδειξη Λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου
Σκοπός
Αντιμετώπιση των παραγόντων υποβάθμισης της λιμνοθάλασσας. Λήψη μέτρων για την προστασία και ανάδειξη τμήματος ενός από τα σπουδαιότερα υγροτοπικά οικοσυστήματα της Ελλάδας (Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα-Αλυκή Κίτρους).
Περιγραφή
Εκπόνηση μελετών και σύνταξη προτάσεων για έργα διατήρησης και αποκατάστασης της λιμνοθάλασσας. Σχεδιασμός κατάλληλων υποδομών που θα λειτουργούν ως χώροι εκκίνησης και διάχυσης των επισκεπτών, ως κέντρα εξυπηρέτησης, ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και αναψυχής.
Αποτελέσματα
Ανόρθωση λειτουργιών του υγροτόπου. Στήριξη υδρόβιας ζωής, μείωση των οχλήσεων και προσέλκυση περισσότερων πουλιών. Διατήρηση καλαμώνα. Δημιουργία ολοκληρωμένου και σωστά οργανωμένου δικτύου υποδομών που θα συμβάλλει στην αναβάθμιση και ανάδειξη της περιοχής.
Ταυτότητα
Χρηματοδότηση: Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Θεσσαλονίκης, Δήμος Εχεδώρου και Αναπτυξιακή Εταιρία Ν. Θεσσαλονίκης
Υλοποίηση: ΕΚΒΥ
Διάρκεια: 2002-2003