Ο ρυθμός απώλειας της βιοποικιλότητας είναι σήμερα ραγδαίος. Για την προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη συνετή χρήση των φυσικών πόρων, η διαχείριση θα πρέπει να σχεδιάζεται λαμβάνοντας υπόψη τα ενδιαφέροντα, τις χρήσεις και τις ασκούμενες πιέσεις.
Η διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών είναι μια συνεχής αναζήτηση αποτελεσματικότερων τρόπων για τη μείωση των κινδύνων που απειλούν τη φύση και την αύξηση των ωφελειών που προσφέρουν στον άνθρωπο.
Η διαχείριση των υδατικών και εδαφικών πόρων σε κάθε λεκάνη απορροής θα πρέπει, σύμφωνα με την Οδηγία για τα Ύδατα, να αποτρέπει την περαιτέρω υποβάθμιση και να συμβάλλει στην προστασία και βελτίωση της κατάστασης των υδάτινων οικοσυστημάτων και των άμεσα εξαρτώμενων από αυτά χερσαίων.
Η ποσοτικοποίηση της αλληλεπίδρασης των υδατικών και εδαφικών πόρων μιας λεκάνης απορροής με τις βιοκοινότητές της αποτελεί από τα πρώτα βήματα σε κάθε προσπάθεια αειφορικής διαχείρισής τους. Σύγχρονα επιστημονικά εργαλεία, ικανά να προσομοιώνουν τα όποια σχέδια διαχείρισης υδάτων, δίνουν τη δυνατότητα αξιολόγησης των επιδράσεών τους.
Ενδεικτικές εκδόσεις με οδηγίες εκπόνησης σχεδίων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών:
Υδατικό καθεστώς και βιωτή υγροτόπων. Προτεινόμενη ελάχιστη στάθμη λιμνών και παροχή ποταμών Μακεδονίας και Θράκης
Παρουσιάζει τον επιστημονικό προβληματισμό που υπάρχει διεθνώς για το θέμα. Επικαιροποιεί τη γνώση. Προτείνει ελάχιστες τιμές παροχής και στάθμης για τους μεγάλους ποταμούς και λίμνες της Βόρειας Ελλάδας. Επισημαίνει προτεραιότητες έρευνας και παρακολούθησης.
Απευθύνεται σε επιλεγμένες ομάδες, όπως στελέχη της δημόσιας διοίκησης, φορείς διαχείρισης και στην επιστημονική κοινότητα.
Στηρίχθηκε σε παραδοτέο του έργου «Ανάπτυξη συστημάτων και εργαλείων διαχείρισης υδατικών πόρων των Υδατικών Διαμερισμάτων Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης» και χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Ανοικτές Πύλες στη Γνώση των Οικοσυστημάτων και του Νερού» του Υπουργείου Ανάπτυξης. Τα έργα εντάσσονται στο ΕΠΑΝ 2000-2006, το οποίο συγχρηματοδοτείται κατά 70% από την Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Ψηφιακό τεκμήριο
http://repository.biodiversity-info.gr/handle/11340/918
Οδηγίες εκπόνησης σχεδίων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών
Επισημαίνει την αναγκαιότητα σύνταξης σχεδίων διαχείρισης. Περιλαμβάνει οδηγίες για την εκπόνησή τους, προδιαγραφές για τη συγγραφή των ειδικότερων κεφαλαίων τους και πηγές πληροφόρησης. Καλύπτει ένα σημαντικό γνωστικό κενό και υποβοηθά τους αρμόδιους Φορείς Διαχείρισης στην κατάστρωση βιώσιμων, λειτουργικών και αποτελεσματικών σχεδίων διαχείρισης.
Απευθύνεται στις υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης που είναι αρμόδιες για τη διατήρηση και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, στους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, στις περιβαλλοντικές οργανώσεις, αλλά και σε όσους εμπλέκονται με την υλοποίηση της Οδηγίας 92/43 για τους οικοτόπους.
Εκδόθηκε το 2004 στο πλαίσιο του έργου ΕΤΕΡΠΣ «Οδηγίες εκπόνησης σχεδίων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών». Χρηματοδοτήθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
Ψηφιακό τεκμήριο
http://repository.biodiversity-info.gr/handle/11340/910
Ενδεικτικά έργα που αποτελούν καλές πρακτικές διαχείρισης:
Ανάπτυξη συστημάτων και εργαλείων διαχείρισης υδατικών πόρων των Υδατικών Διαμερισμάτων Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Σκοπός
Ανάπτυξη εργαλείων για την υποστήριξη της διαχείρισης των υδατικών πόρων της Βόρειας Ελλάδας.
Περιγραφή
Συγκέντρωση και οργάνωση της υδρολογικής πληροφορίας σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων και συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών. Προσδιορισμός του υδατικού ισοζυγίου σε επίπεδο λεκάνης απορροής. Καταγραφή σημερινών και μελλοντικών αναγκών σε νερό. Αποτύπωση της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. Ανάπτυξη και εφαρμογή πρωτοπόρων συστημάτων διαχείρισης των υδατικών πόρων.
Αποτελέσματα
Υποστήριξη της διαχείρισης των υδάτων στα Υδατικά Διαμερίσματα Μακεδονίας και Θράκης, με κριτήρια την επίτευξη των στόχων της Οδηγίας για τα νερά, την ικανοποίηση των αναγκών για κάθε χρήση και την αποφυγή συγκρούσεων μεταξύ των χρηστών. Παροχή έγκυρης πληροφορίας και επιτάχυνση της διαδικασίας για τη λήψη άμεσων αποφάσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Ταυτότητα έργου
Χρηματοδότηση: Υπουργείο Ανάπτυξης.
Το ΕΚΒΥ συμμετείχε ως ειδικός επιστημονικός σύμβουλος της εταιρίας ΕΝΜ Ε.Π.Ε.
Διάρκεια: 2003-2007
Ιστοσελίδα
http://www.ekby.gr/Diaxeiristika_YPAN/home_page.htm
Αειφορική διαχείριση των υδάτων του Στρυμόνα
Σκοπός
Διαχείριση των υδατικών πόρων στη λεκάνη του Στρυμόνα για τη μείωση των επιπτώσεων από τη γεωργία με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων.
Περιγραφή
Σχεδιασμός και εγκατάσταση υδρολογικού συστήματος προσομοίωσης και συστήματος παρακολούθησης στη λεκάνη απορροής του Στρυμόνα. Αξιολόγηση των λειτουργιών που επιτελούνται. Καταγραφή των γεωργικών πρακτικών σε επίπεδο λεκάνης απορροής. Εκτίμηση όγκου, κόστους, τιμών χρήσης νερού στη λεκάνη απορροής του. Διαβούλευση με τις εμπλεκόμενες κοινωνικές ομάδες. Διατύπωση εναλλακτικών προτάσεων διαχείρισης, σύμφωνα με την αγροπεριβαλλοντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αποτελέσματα
Ποσοτική εκτίμηση της χωρικής και χρονικής κατανομής του χρησιμοποιούμενου και απαιτούμενου όγκου αρδευτικού νερού, των απωλειών στα αρδευτικά δίκτυα και των πιέσεων που ασκούνται στα επιφανειακά νερά από τη χρήση λιπασμάτων. Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων στη μείωση της χρήσης του αρδευτικού νερού και αγροχημικών στη λεκάνη του Στρυμόνα. Σύνταξη εναλλακτικών προτάσεων διαχείρισης.
Ταυτότητα
Χρηματοδότηση: LIFE-Περιβάλλον
Υλοποίηση: ΕΚΒΥ, Διεύθυνση Εγγείων Βελτιώσεων Ν. Σερρών, Αναπτυξιακή Εταιρία Σερρών, Σύνδεσμος Προστασίας και Ανάδειξης της Περιοχής Λίμνης Κερκίνης.
Διάρκεια: 2003-2007
Ιστοσελίδα
